Teknoloji raporunda bu hafta Windows 11 kullanıcıları yine reklamla karşılaşıyor.
�Download transcript (.srt)
0:00
0:03
0:04
0:05
0:06
0:09
0:10
0:12
0:14
0:18
0:20
0:23
0:27
0:27
0:31
0:34
0:35
0:38
0:39
0:42
0:44
0:47
0:50
0:53
0:56
0:59
1:02
1:03
1:06
1:10
1:12
1:15
1:17
1:21
1:22
1:25
1:27
1:28
1:32
1:33
1:36
1:40
1:40
1:43
1:44
1:46
1:48
1:49
1:52
1:55
1:58
2:01
2:02
2:04
2:08
2:12
2:14
2:15
2:18
2:22
2:25
2:25
2:28
2:30
2:34
2:35
2:38
2:40
2:43
2:46
2:48
2:51
2:53
2:56
3:00
3:02
3:06
3:07
3:08
3:11
3:15
3:16
3:17
3:20
3:21
3:22
3:25
3:28
3:32
3:35
3:36
3:38
3:40
3:42
3:43
3:46
3:51
3:55
3:56
3:59
4:01
4:04
4:06
4:10
4:12
4:17
4:19
4:22
4:25
4:26
4:29
4:32
4:35
4:38
4:41
4:42
4:45
4:48
4:49
4:52
4:55
4:58
5:02
5:04
5:06
5:10
5:11
5:15
5:18
5:21
5:23
5:27
5:28
5:29
5:32
5:34
5:36
5:38
5:41
5:44
5:45
5:48
5:50
5:53
5:56
5:59
6:02
6:04
6:07
6:10
6:11
6:15
6:18
6:20
6:23
6:24
6:26
6:29
6:30
6:33
6:34
6:37
6:39
6:42
6:45
6:46
6:50
6:53
6:54
6:57
7:03
7:05
7:09
7:11
7:14
7:14
7:18
7:20
7:22
7:23
7:26
7:29
7:30
7:33
7:37
7:39
7:42
7:45
7:46
7:49
7:53
7:55
7:56
7:57
7:57
8:01
8:04
8:07
8:09
8:12
8:14
8:15
8:16
8:20
8:22
8:25
8:28
8:29
8:32
8:34
8:37
8:39
8:43
8:43
8:45
8:48
8:51
8:52
8:56
8:58
9:00
9:02
9:05
9:07
9:12
9:17
9:21
9:23
9:27
9:29
9:31
9:34
9:37
9:41
9:44
9:47
9:50
9:53
9:56
9:58
10:01
10:03
10:07
10:08
10:11
10:15
10:17
10:20
10:22
10:23
10:25
10:29
10:32
10:33
10:35
10:37
10:41
10:44
10:47
10:50
10:52
10:53
10:55
10:58
11:00
11:02
11:04
11:08
11:11
11:14
11:17
11:17
11:21
11:24
11:26
11:27
11:30
11:31
11:32
11:34
11:37
11:40
11:41
11:43
11:46
11:49
11:50
11:52
11:54
11:58
12:00
12:03
12:06
12:09
12:12
12:13
12:16
12:20
12:21
12:24
12:28
12:29
12:32
12:34
12:36
12:40
12:41
12:43
12:46
12:48
12:51
12:54
12:55
12:58
13:01
13:03
13:06
13:10
13:12
13:14
13:17
13:18
13:20
13:22
13:25
13:27
13:30
13:31
13:33
13:36
13:38
13:41
13:42
13:43
13:43
13:47
13:49
13:51
13:54
13:56
13:57
13:59
14:02
14:05
14:09
14:10
14:12
14:16
14:17
14:19
14:21
14:22
14:24
14:27
14:28
14:29
14:30
14:33
14:36
14:37
14:40
14:42
14:44
14:47
14:50
14:52
14:53
14:57
15:01
15:05
15:08
15:10
15:11
15:13
15:16
15:17
15:20
15:21
15:24
15:26
15:29
15:32
15:35
15:39
15:40
15:43
15:45
15:48
15:50
15:53
15:54
15:57
15:58
16:01
16:02
16:04
16:07
16:08
16:10
16:12
16:14
16:16
16:19
16:21
16:24
16:27
16:29
16:31
16:35
16:38
16:40
16:43
16:44
16:47
16:49
16:52
16:55
16:57
16:58
16:59
17:00
17:01
17:04
17:06
17:07
17:08
17:10
17:12
17:14
17:16
17:18
17:21
17:24
17:27
17:29
17:32
17:35
17:36
17:38
17:41
17:42
17:45
17:46
17:48
17:50
17:53
17:56
17:59
18:01
18:03
18:06
18:08
18:12
18:14
18:18
18:21
18:23
18:25
18:27
18:30
18:32
18:36
18:36
18:39
18:43
18:44
18:47
18:49
18:53
18:56
18:57
18:59
19:02
19:03
19:07
19:08
19:09
19:10
19:11
19:12
19:13
19:14
19:16
19:18
19:21
19:23
19:24
19:26
19:28
19:29
19:30
19:32
19:35
19:36
19:38
19:40
19:43
19:46
19:48
19:49
19:51
19:52
19:55
19:58
20:02
20:05
20:08
20:09
20:12
20:15
20:18
20:19
20:22
20:24
20:25
20:29
20:31
20:34
20:37
20:42
20:45
20:48
20:52
20:56
20:59
21:01
21:04
21:07
21:09
21:11
21:12
21:15
21:18
21:19
21:21
21:23
21:26
21:28
21:31
21:33
21:36
21:38
21:41
21:44
21:48
21:51
21:54
21:56
21:58
22:00
22:03
22:06
22:09
22:11
Instagram Türkiye'de yasaklanıyor.
Intel 13.
ve 14.
nesil işlemcilerde garanti süresini uzatıyor ve Chrome'a iki yeni
özellik geliyor.
Haftalık teknoloji gündemini değerlendirdiğimiz teknoloji raporunun
yeni bir bölümüne hoş geldiniz.
Az önce bahsettiklerim ve daha fazlasına geçmeden önce bu bölümün
sponsoru olan Recordly'den bahsetmek istiyorum.
Recordly iki yarışmada ödül kazanmış bir transkripsiyon servisi.
Arka planda yapay zeka kullanarak onlarca dili saniyeler içerisinde
kelimelere döküyor.
Videonuzda birden fazla kişi varsa bütün konuşmacıları tek tek
belirliyor ve yine bu konuşmaları saniyeler içerisinde onlarca başka
dile çeviriyor.
Bunlar arka planda yapay zeka kullanılarak yapıldığı için Recordly
bağlamı çok iyi anlıyor.
Örneğin şu an izlediğiniz bu video Recordly sayesinde transkripsiyon
yapıldı ve aynı zamanda birçok dile çevrildi.
YouTube'un alt yazılar kısmını şu an aktif ederseniz birçok farklı
dilde teknik konuyu çok iyi bir şekilde anladığınıgöreceksiniz ve
bunu aynı şekilde çeviriye yansıttığını göreceksiniz.
Videonuzda Diablo kelimesi geçiyorsa, Recordly şu an Diablo oyunu
hakkında konuştuğunuzu anlıyor ve buna özgü çeviri yapıyor.
Ayrıca çevirinizden önce yazılıma farkında olması gereken kelimeleri
de verebiliyorsunuz.
Özellikle bu kelimeleri şöyle çevir diyebiliyorsunuz veya terimce oluşturabiliyorsunuz.
Seçtiğiniz her dil için dublaj özelliği de mevcut ama dublaj özelliği
şu anlık beta aşamasında.
Son olarak yapılan testlere baktığımızda Recordly'nin hata aranı
diğer bütün platformlardançok daha az.
Bu sayede metnizi editleme süreciniz çok daha kısalarak size zamandan
inanılmaz tasarruf sağlıyor.
Hemen açıklamalar kısmındaki bağlantıya tıklayarak Recordly'i deneyebilirsiniz.
Teknoloji Raporuna sponsor oldukları için Recordly'e teşekkür ediyoruz.
Şimdi haberlere geçelim.
Bu hafta yapay zeka kategorimizle başlıyoruz ve ilk haberimiz Meta
tarafından geliyor.
Biliyorsunuz her yapay zekaya zararlı girdilere karşı koruma özelliği ekleniyor.
Meta zararlı girdilere karşı koruma özelliği karakter arası boşluk
bırakılarak kırılabilmiş.
Yani siz normalde zararlı bir girdi veriyorsunuz.
Bunun cevabını vermiyor.
Hani bu konuda yardımcı olamam size diyor.
Ama aynı girdiği karakterler arası boşluk olarak verdiğinizde bunu
kabul ediyor.
Tabi Meta hemen bir güncelleme yayınlayıp bu durumu çözmüş.
Ama yine eski sürümler açık kaynak olduğu için eski sürümlerde kullanılabilir.
Zaten lama'nın sansürsüz versiyonları da yayınlanıyor.
Modifiye edilerek işte Dolphin lama versiyonları yayınlanıyor.
Yani çok önemli de bir şey değil.
Chat GPT'de olsaydı biraz daha farklı olurdu.
Ama lama'da zaten sansürsüz modeller isterseniz var indirip kullanabiliyorsunuz.
İnstagram kullanıcıların kendi yapay zekalarını üretmesine izin verecek.
Şu an bu Amerika Birleşik Devletleri'nde açılmış diğer ülkelere de
yavaş yavaş gelecek.
Nasıl kendi yapay zekamızı üreteceğiz yani nedir bu diye soracak
olursanız hani chat GPT kullanıyorsanız chat GPT'nin GPT'lerim gibi
işte kendinize uygun bilmem işte şu antrenör, film önericisi şu bu
gibi paylaşabilirsiniz.
farklı yapay zekalar üretebiliyorsunuz açıklamasını giriyorsunuznasıl
davranmasını giriyorsunuz mobil üzerinden konuşabileceksiniz.
Burada içerik üreticileri için bir şey yapmışlar biliyorsunuz Mark
Zuckerberg'in bir hayali var.
Bütün içerik üreticilerinin kendi yapay zekası olsun istiyor.
Böylece hayranlarıyla konuşsun istiyor.
Burada da işte içerik üreticileri kendi yapay zeka ikizini yaratabilecekmiş.
Paylaştıkları videolarda hep mantıklı gözüküyor bu tarz özellikler
ama gerçekten nasıl olacak göreceğiz.
Gemini bu hafta yabancı topluluklarda linç yedi nedeni ise
yayınladıkları bir reklam kampanyası.
Reklam ne diyesoracak olursanız reklamı izlediğinizde bir kızın
hayran olduğu sporcuya yapay zeka ile mektup yazmasını öne çıkartıyorlar.
Normalde biliyorsunuz siz birisine hayransanız mektup yazarsınız
böyle şeyler var küçükken özellikle yapılıyor işte çok hayran olduğum
birisine mektup yazıyorsunuz.
Ama oradaki amaç ne?
Sen duygunu, düşüncelerine hayran olduğun bir bireye aktarıyorsun.
Ve özellikle çocukken aktardığında bu çok daha tabii ki farklı bir
şey oluyor.
Burada Google'da bir reklam yürütmüş.
Çocuğun hayranlık mektubunu Gemini'a yazdırmasını öne çıkartmışlar.
Böyle bir özelliği var.
Bunu kullanın, bunu teşvik edin.
E insanlar da doğal olarak bunu sevmiyor.
Mektup gibi özel olması gereken bir şey, duygularını içermesi gereken
bir şey de yapay zekaya yaptırtmazsın diyorlar ki haklılar da bu
reklam fikri kimin aklından çıktıysa artık muhtemelen Google'dan
kovulmuş mudur?
Ama gerçi bir kişinin aklından da çıkmıyorlar.
Bir sürü kişiden onay olarak geliyor.
Nasıl böyle bir şey yapmışlar açıkçası bilmiyorum.
Gerçekten komik.
Gemini demişken Gemini 1.5'in yeni sürümü test amaçlı olarak
yayınlandı ve Hugging Face ELO puanlamasında şu an birinci sıraya oturdu.
Yani şu an GPT-4O'yu Claude'u ve Meta Lama 3.1'i tamamen geçti bu
yeni sürüm.
ELO puanlarına bakacak olursak Gemini 1.5 1300 puan almış, GPT-4O'nun
puanı ise 1286.
Yani şu anlık yeni kral Gemini'nin bu deneysel sürümü olarak
gözüküyor ama bunu henüz herkese açmadılar.
Perplexity son zamanlarda izinsiz içerik kullandığı için ateş altındaydı.
Buna istinaden yeni bir gelir modeli çıkarttılar.
Artık büyük firmaların makalelerini kullanırken bu firmalara ücret ödeyeceklermiş.
Bu programa katılırlarsa ekstra ücretler ödeyeceklermiş.
E şimdi peki buradaki soru işareti küçük bloggerlara ne olacak?
Çünkü Perplexity bunlardan da yararlanıyor.
Onlara ne olacak şu anlık belirsiz.
Ama en azından büyük haber kanalları için böyle bir şey yapılmışken
çok fazla mahkemeyle şununla bununla uğraşmayalım diye böyle bir
karar alınmış büyükfirmalar Perplexity'den para kazanabilecek.
Şimdi bir diğer kategorimiz olan güvenlik kategorisine geçiyoruz ve
bu hafta birazcık güvenlik kategorimizdeki haberler maalesef az ama
yine güzel haberlerimiz var.
Google Chrome'a yeni bir güvenlik özelliği ekliyor.
Artık kullanıcı seviyesindeki bir yazılım Chrome'dan veri çekmek
istediğinde Chrome bunu engelleyecek.
Önce kullanıcı seviyesine çalışan herhangi bir yazılım Chrome'daki
hassas verileri, çerezler, şifreler gibi şeyleri çekemiyor hale gelecek.
Şunu soracak olabilirsiniz abi sistem seviyesinde çalışırsan olacak.
Sistem seviyesinde çalışırsa yani root olarak çalışırsa ona şu anda
yapılabilecek bir şey yok ama yine de güzel bir gelişme.
Google'da yine sahte zararlı yazılım reklamı tespit edildi.
Kullanıcılar Google Authenticator diye aratma yaptığında en baştaki
link reklam ve zararlı yazılım.
İşin ilginç yanı fark ettiyseniz reklamın üstündeki URL'de google.com yazıyor.
Ama tıkladığında girdiğin link google.com değil.
Üstüne bir de ekstra google.com yazdığı için insanlar buna kanabiliyorlar.
Google buna nasıl izin verebiliyor bilmiyorum.
Senin reklam kampanyan başka site a.com'da ama sen yine de oraya
google.com yazabiliyorsun.
O da ilginç bir durum.
Bilerek mi yapıyorlar hani bunlardan da mı para koparmaya
çalışıyorlar hakikaten anlamıyorum ama bu durumdan kullanıcılar
muzdarip oluyor.
Anlamayan kullanıcılar muzdarip oluyor daha çok ve siz bile hani
boşluğunuza gelir ortalama saldırısına düşebilirsiniz.
Ve bu strateji artık bir defa iki defa gördüğümüz bir şey değil
defalarca gördüğümüz bir şey.
Her ay en azından böyle bir haberle karşılaşıyoruz teknoloji raporunda.
Google Authenticator olmuyor başka bir yazılım oluyor.
Mesela geçen ay galiba Arc Browser için konuşmuştuk.
Her ay böyle bir olay çıkıyor ve Google'ın artık buna bir son vermesi lazım.
Google reklamlardan bildiğiniz insanlar düzenli olarak virüs
kapıyorlar ve işte bu yüzden reklam engelleyici kullanmayı normal
kullanıcılara da tavsiye ediyorum.
Bazen diyor ki abi reklam engelleyici hak hukuk bilmem ne değilmi?
Abi bildiğin reklam engelleyici kullanmadığında zararlı yazılım yeme
ihtimalin büyük oranda artıyor.
Belki sen bilinçli bir kullanıcı olarak buna düşmeyebilirsin ama
birçok normal kullanıcı reklam engelleyici kullansa zaten bunları
görmeyeceği için bu virüslerden aranabilmiş olacak.
Dolayısıyla ben normal kullanıcılara da reklam engelleyici
kullanmalarını tavsiye ediyorum.
Şimdi mahremiyet kategorisine geçiyoruz.
Çin hükümeti insanların platformlara giriş yaparken tamamen
kimliğiyle giriş yapmasını istiyor.
Bu şekilde sahtekarlığın önüne geçebileceklerini ve kullanıcı
mahremiyetini koruyabileceklerini söylüyorlar.
Hadi sahtekarlığı anladım bir şekilde bu durum sahtekarlığı
azaltabilir ama mahremiyeti nasıl koruyacak onu anlamadım.
Ben her platforma kimliğimle giriş yaptığımda bildiğin adım soyadım
numaram her şeyim yazıyor yani adresim bile.
Direkt Yusuf İpek'le linklemiş oluyorlar.
Ben bunu istemem her platforma giriş yaparken kimlikle giriş yapmak istemem.
Zaten Çin'de şu an bu tarz platformlara kayıt olurken telefon
numarası zorunluymuş.
Herhangi bir platforma kayıt olmak istiyorsan Çin'de telefon numaranı
vermek zorundasın.
Şimdi donanım haberlerine geçiyoruz.
PC World'un yaptığı testlere göre AMD Ryzen AI 300 performans
konusunda Intel ve Snapdragon işlemcilerini geçiyor.
Ama batarya performansı konusunda Snapdragon işlemcilerden daha
geride kalıyor.
Tabi günün sonunda daha fazla kullanım, daha fazla inceleme gerçek
sonuçları daha fazla yansıtacak.
Bu arada AI işlemcilerden bahsetmişken Intel'in 13.
ve 14.
nesil işlemcilerindeki kasırga hala devam ediyor.
Intel'e soruşturmalar açılmaya başlanmış ve yakında bu konu hakkında
dava yiyebilirler.
Bütünbunlardan sonra Intel 15.000 işçiyi işten çıkaracağını duyurdu.
Bir anda 15.000 işçi çıkarmak çok fazla 15.000 kişi az bir grup değil.
Intel gibi bir firma için bile az değil.
İlginç bir karar kimse beklemiyordu ama burada Intel'in hisse değeri
%30 oranında düştü bütün bu haberlerden sonra.
Daha fazla para biriktirmek istiyorlar.
Bu çünkü 15.000 işçinin de ödeneği mutlaka bir yıl içerisinde
fazladır ama 15.000 işçiyi de işten çıkarma kararı almışlar.
Hisse değerleri ise %30 oranında düşüyor.
En azından kullanıcılar için güzel.
Güzel bir haber var.
13 ve 14.
nesil işlemcilerin garantisini Intel 2 yıl daha uzatacak.
Böylece işlemciniz zarar görürse en azından garanti kapsamına girecek.
Az önceki kategorilere uymayan bahsetmeye değer haberlere geçiyoruz.
Türkiye Instagram'ı engelledi.
Şu an ben bu yayını 3 Ağustos tarihinde çekiyorum ve kendi mobil
verimle girmeye çalıştığında Instagram'a erişemedim.
Peki burada soru işareti şu.
Bunungerekçesi ne?
BTK'nin yaptığı açıklamaya göre Instagram katalog suçlara uymuyor.
Peki katalog suçlara uymamak ne demek?
Çocuğa karşı cinsel istismar, intihara sevk etme veya Atatürk'e
hakaret gibi gönderilerin kaldırılması istendiğinde Instagram
cevapsız kalıyormuş.
Bu noktada Ulaştırmave Altyapı Bakan Yardımcısı şunları söyledi:
Kendilerine bildirilen suçlara karşı gereken adımları yerine getirmediler.
Genel olarak Instagram'ın ikiyüzlü davrandığı söylenmiş konuşmanın
tamamına bakacak olursanız böyle bir söylenti var.
Şimdi bu olay hakkında benim yorumumu merak ediyorsanız bu olayın iki
noktası var.
Basit bir olay değil aslında.
İlk noktada evet gerçekten Meta ikiyüzlülüğü var.
Gerçek bir durum ve sadece Türkiye'ye karşı değil birçok ülkeye karşı
bu ikiyüzlülüğü gerçekleştiriyorlar.
Mesela daha geçen dijital hakları koruma konusundaki en büyük
vakıflardan birisi olan EFF bir yazı yayınladı.
Yazıya baktığımızda sosyal medya platformları Filistin'e destekleyen
pozitif paylaşımları gereksiz yere kaldırıyor.
Hatta bazılarını İsrail devletinin isteği gerekçesiyle kaldırıyor.
Mesela bakın araştırmada çok ilginç bir şey var.
7 Ekim ile 14 Kasım arasında 9500 tane Meta gönderme kaldırma isteği sağlanmış.
Bunu İsrail devleti sağlıyor ve Meta burada yüzde 94 uyumluluk oranı yakamış.
Bu isteklerin 9500 isteğin yüzde 94'ünü kabul etmiş ve kaldırmış.
Şimdi ben zannetmiyorum Meta diğer ülkelerde diğer birçok ülke
Türkiye'de dahil olmak üzere işte gönderi kaldırma isteği veriyorsun.
Bütün platformlara böyle bir şey verebiliyorsunuz.
Siz bir devlet olarak burada bir sıkıntı var bunu kaldır
diyebiliyorsunuz gerekçe vererek Tabii ki burada platform senin
gerekçene bakıyor doğru yanlış kaldırıyor kaldırmıyor İsrail'de yüzde
doksan dört gibi bir oran mevcut Ben zannetmiyorum Türkiye'de yüzde
doksan dört olsun veya başka ülkelerde yüzde doksan dört olsun hiç
zannetmiyorum çünkü yüzde doksan dört yüksek bir oran ve bu noktada
Türkiye'nin bir haklılık payı var abi şuna yani hakikaten iki yüzlük
yapıyorlar bazı ülkelere daha fazla ayrıcalık verirken bazı yerlere
daha az ayrıcalık Halbuki burada olması gereken şey şu gerçekten
gerekçeye bakarak düzgün bir şekilde kaldırmak lazım.
Tabii haklılık payı var diyorum bu arada yanlış anlamayın şimdi yüzde
yüz haklı bir yasaklamadır kesinlikle demiyorum.
Söylemlerinde haklılık payı var olduğunu söylüyorum sadece bir iki
yüzlülük gerçekten söz konusu.
Bu arada sadece EFF yaptığı araştırmada değil bir sürü farklı
bağımsız vakıfın yaptığı araştırmaya bakacak olursanız bu israil
filistin durumu için doğru olduğunu göreceksiniz.
Birçok platform maalesef iki yüzlülük yapıyor bu konu hakkında ve
belki bizim görmediğimiz yakalayamadığımız birçok konuda da iki
yüzlülük yapıyorlar.
İki noktası verdi demiştim bu olayın ilk boyutuydu.
İkinci boyutuysa şimdi şu Türkiye'de yasaklama süreci benim anladığım
kadarıyla yasal yollarla işlenmiyor ya da bu düzgün bir şekilde
açıklanmıyor en azından.
Bildiğim kadarıyla önceden Türkiye'de bir web sitesi engellenmek
istendiğinde bir mahkemeye gidiyordunuz.
Gerekçeyi söylüyordunuz mahkeme engel kararı çıkartırsa hatta bir
sayfa çıkıyordu hatırlayacak olursanız işte şu şu şu sayılı bilmem ne
mahkeme kararıyla bu site engellenmiştir diye bir ekran çıkıyordu.
Bu ekranı çoğunuz hatırlayacaksınız ama şu an günümüzde engellenen
birçok web sitesi bu ekranı çıkartmıyor. Neden?
Çünkü öyle bir karar yok.
Yani mahkemeden öyle bir karar çıkmamış.
Yani BTK istediğinde listeyi engelleyebiliyor anladığım kadarıyla.
Hani burada nasıl bir yasal şey dönüyor anlamıyorum.
Dönmüyor anladığım kadarıyla.
Yani bakın anladığım kadarıyla bildiğim kadarıyla diyorum çünkü bir
yandan Başıma da iş açılsın istemiyorum ama hakikaten durum böyle gözüküyor.
Birisi bir şey söylüyor daha sonrasında yasaklanıyor gibi bir olay
söz konusu benim anladığım bu yönde ve buradaki sıkıntı şu.
Şimdi diyelim BTK bunu yasaklıyor ya diyelim hakikaten bir konuda
%100 haklı.
Instagram için demiyorum farklı bir yerde gerçekten %100 haklı ve bir
şeyi yasakladılar böyle ağızdan laf çıkarak yasaklandı bir şey.
Ama abi o zaman yarın öbür gün başka bir konuda bunu
yapamayacaklarınınereden bileceğiz?
Mesela Distrowatch diye bir site var hatırlayacak olursanız.
Türkiye'de yasaklıydı.
Niye yasak oldu bilmiyoruz.
Hani BTK'nin sitesine girdiğimizde yasaklı gözüküyordu.
Biz de Linux topluluğu olarak Distrowatch'ı kullanıyoruz.
Bir anda Distrowatch yasaklandı hala yasak mı bilmiyorum ama
yasaklamanın bir gerekçesi yok.
Yani şimdi buradaki sorun şu.
Burada bir hak hukuk yasal bir sistem dönmesi lazım.
Yani yasal olmadığı sürece bu sağlıklı bir şekilde işlemeyeceği net
bir gerçek.
İlerleyen tarihlerde herhangi bir şeyi de tak diye kapatabilirler.
Ve yani Instagram öyle basit bir platform değil.
Tamam Instagram ikiyüzlü Meta ikiyüzlü ama birçok insan burada para kazanıyor.
Birçok insan buradan geçimini sağlıyor.
Günlük hayatında Instagram olmadan problem yaşayacak bir sürü insan var.
Dolayısıyla tak diye bir gece ansızın böyle kapatmak doğru değil.
Bunun düzgün bir şekilde süreçlerle işlemesi gerekiyor bence.
Mesela şey gibi yarın öbür günde YouTube bir şey kaldırmadı.
Tak YouTube kapandı.
Mesela bu noktada ben de sıkıntıya sadece içerik üreticisi açısından demiyorum.
Kullanıcılar açısından da yine mesela Instagram'ı kullanmadan sorun
yaşayacak insanlar olabilir.
Dolayısıyla bu iş böyle taktiğe hemen olmamalı, kapatılmamalı, yasal
süreçler dönmeli ve gerçekten %100 haklı olduğunu düşündüğünüz
noktada kapatılmalı.
ikiyüzlü konusunda ne yapılmalı diye soracak olabilirsiniz.
Abi ikiyüzlü konusunda bu sadece Türkiye'ye yapılan bir şey de değil,
başka ülkelere de yapılıyor dediğim gibi.
Ben Meta başka hiçbir ülkeye yine %94 riayet kararı yani tamam bunu
kaldırıyoruz diyeceğini düşünmüyorum.
%94 çok büyük.
Dolayısıyla Meta iki yüzlülüğü var yapılan araştırmalarda da
makalelerde de görüyoruz zaten.
Ama bunun çözümü tak diye bütün platformu yasaklayıp bunu işini
yapanlar işinden etmek ya da kullanıcıları tak diye iletişimsiz hale
getirmek değil.
Yani düşünsenize bu Meta yasağına WhatsApp da dahil olsa ne olacaktı
birçok insan birilerini arayamayacaktı yazamayacaktı falan filan.
Bu bence doğru olan şey değil.
Olacaksa süreçten geçmeli, yasal süreçlerle olmalı.
Madem Meta ikiyüzlü yapıyor, ikiyüzlü bence bu şekilde karşılık verilmez.
Çok daha iyi karşılık verilecek yollar var bence.
Ama tabii ki ben devlet büyüğü değilim.
Hani ben burada bir Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olarak ve bir
teknoloji yorumcusu olarak paylaşıyorum.
Ve bu noktalar sıkıntılı noktalar biliyorsunuz.
Çünkü işin ucu siyasete de varıyor.
Ben siyasete varan konularda konuşmak istemiyorum.
Kutuplaşmalar var, sıkıntılar var.
Siyasete uzanınca çok girmek istemiyorum ama bu da gerçekten Meta
ikiyüzlü davrandığında özellikle vurgulamak istedim.
Çünkü çoğunuz haklı olarak kızıyorsunuz.
Bu alınan karara ki haklısınız da haksızsınız demiyorum ama öbür
yanda da hakikaten bir doğruluk payı var.
Bu doğruluk payı bunu haklı yapar mı?
Bu kararı haklı yapar mı?
Orası tartışmalı.
Bence yapmaz.
Az önce de bahsettiğim gibi buna karar almanın daha düzgün yolları
var ve yasal şekilde alınması gerekli.
Belli çerçeve şartları altında alınması gerekli bence.
Ama buradaki ikiyüzlülüğü de görmek lazım.
Google Chrome kullanıcılarından özür diliyor.
Tabi niye özür diliyor?
Gönül isterdi ki reklam engelleyicilerine karşı yaptığı agresif
tutumlar dolayı özür dilesinler ama bundan dolayı özür dilemiyorlar.
Milyonlarca Chrome kullanıcısının şifreleri yazılım hatası nedeniyle
bir anda kayboldu ve bu kişiler hesaplarına giriş yapamadı.
Bundan dolayı özür diledi.
Yani ve bu sorunu yeni bir güncellemeyle çözdüler.
Ama bu güncellemeningelmesi 18 saat sürdü ve 18 saat boyunca bir sürü
insanın şifrelerine erişemediğini düşündü.
Acilen bir hesaba gireceksin.
Kompleks bir şifre oluşturmuşsun oradaki şifre yöneticisinden.
Hatırlamıyorsun, bilmiyorsun.
Sıkıntı 18 saat boyunca şifrelerine erişemedin.
Olay şifre yöneticilerine geldiğinde ben tarajın içerisinde gömülü
olan şifre yöneticilerini kullanmayı sevmiyorum.
Hoşuma gitmiyor.
Onun yerine 3.
parti bir şifre yöneticisi kullanmak bana daha sağlıklı geliyor.
Benim önerilerim Bitwarden ve KeyPass biliyorsunuz ama diğer başka 3.
partiservislerde olur.
Windows 11 kullanıcıları bu hafta bilgisayarlarını başlattıklarında
tam ekran Microsoft reklamıyla karşılaştılar.
Sisteminiz başlatıldığında neden OneDrive kullanmanız gerektiğini
yazıyor ve OneDrive'ı kullanabilmeniz için aşağıya tuşlar bırakılıyor.
Yani şimdi bazınız bunu reklam olarak görmüyor.
Windows kullanıyorsun Microsoft'un ürünü Microsoft kendi ürününü
bilgisayarında tanıtabilir diyorsunuz.
Bakın bir açıdan haklılık payı var ama şöyle bir şey düşünün
bilgisayarımı açıyorum işim var bir şey yapmam lazım tak önüme tam
ekran bütün her şeyi kaplayan OneDrive yükle OneDrive şöyle güzel
OneDrive böyle güzel hemen OneDrive kullanmayı başla gibi bir şey
çıkarmasa abes kaçıyor.
Bildirimlerle sürekli yapıyorlar.
Bildirimlerle de insanları dürtüyorlar sürekli.
Bir de tam ekran çıkarınca bana bildiğiniz işletim sistemi seviyesine
reklam geliyor.
Tamam ürünün sahibi Microsoft olabilir ama diyelim ben Dropbox kullanıyorum.
Ben zaten kullanıyorum.
Sen tak diye önüme OneDrive reklamı çıkarıyorsun. İstemiyorum.
Benim kullandığım bir çözüm var zaten burada.
Ben niye işletim sistemi seviyesinde reklam görüyorum?
OneDrive'la Windows, Microsoft'un ürünü olsa da reklam her şeyi
bozuyor, çalışma ortamı bozuyor, karşıma kocaman tam ekran kendi
ürününü tanıtan ve indirmeni isteyen, kullanmanı isteyen bir yazı
çıkartıyor, resim çıkartıyor.
Bu olacak iş değil ve Windows kullanıcıları her geçen gün daha
sıkıntılı reklamlar görmeye devam ediyor.
Microsoft ve reklam demişken Microsoft ilginç bir karar alarak
Skype'deki reklamları tamamen kaldırdı.
Gerçi Skype'ı kullanan kaldı mı bilmiyorum ama artık Skype'ı
reklamsız kullanabileceksiniz.
Geçtiğimiz haftalarda YouTube'un sunucu taraflı reklam yerleştirmeyi
test ettiğini konuşmuştuk.
Bazı kullanıcılar reklam engelleyicisiyle artık videoları
izleyemediğini raporladı.
Video izlemeye çalıştıklarında siyah ekranda kalıyorlarmış.
Benim merak ettiğim sunucu taraflı reklam yerleştirmeye herkese
açıldığında ne olacağı.
Yani bir şekilde elbette aşılır.
Çünkü YouTube'u kullanan çok fazla insan var ve bu reklamı görmek
istemeyen milyonlarca geliştirici var.
Bunun üzerine uğraşırlar bir şekilde çözüm bulurlar.
Ama benimmerak ettiğim standart bildiğimiz geleneksel işte uBlock
gibi reklam engelleyiciler bunu başarabilecek mi?
Yoksa bunun için ekstra ekstra eklenti kurmamız mı gerekecek?
Logitech'in CEO'su size abone bazlı sürekli yazılım güncellemesi alan
çok sağlam bir mouse satmak istiyormuş.
Logitech'in CEO'su herhalde kafayı yedi.
Yani mouse'u satın almak için şu an elimdeki şu mouse'u ben niye
abone bazlı her ay para ödeyerek satın alayım?
Yani bunu kim yapmak ister abi?
Zaten mouse dediğimiz şey bir sefer alıyorsun yıllar boyu kullanıyorsun.
Ha bir de şunu demiş.
Düzenli yazılım güncellemesi alacak çok sağlam olacak.
Aslında düzenli yazılım güncellemesi ne verebilirsin?
Bir yıl sonraki güncellemede mouse kendi kendine uçmaya mı başlayacak yani?
Yani nasıl bir yazılım güncellemesi verebilirsin.
Hakikaten komik yani gülüyorum.
Hakikaten komik.
Bir de çok sağlam olacak.
Zaten mouse'lar sağlam yani.
Büyük çoğunluğa en azından.
Tabii ki bazı mouse'larda fabrikadan sıkıntı olabiliyor.
Ya da o modelde sıkıntı olabiliyor.
Hemen bozulabiliyor.
Ya da bir iki sene içerisinde bozulabiliyor.
Ama ben mesela şu an Logitech B100'ü kullanıyorum.
Bu mouse'u ne zaman aldığımı bile hatırlamıyorum.
Yıllar oldu 3-4 sene olmuştur belki.
Ben niye mouse'a abone bazlı para ödeyeyim?
Bana çok saçma bir iş fikri olarak geldi.
Her şeyi böyle abone bazlı yapmaya çalışıyorlar.
Yakında donumuzu da abi abone bazlı alacağız gibi gözüküyor.
Birçok sektördeki bilgisayarın çökmesine sebep olan Crowd Strike
olayları hala arka planda devam ediyor.
Microsoft yeni bir açıklama yaptı ve Crowd Strike çöküşünden
etkilenen bilgisayarların 8.5 milyondan çok daha fazla olduğunu
itiraf etti.
Bu 8.5 milyonu nasıl hesaplamışlar?
Bu çökme raporlama özelliği açık olan bilgisayarlardan gelen
verilerle hesaplamışlar.
Ama çökme raporu açmayan bir sürü bilgisayar var ve bu 8.5 milyona
dahil değil.
Belki bunun 2 katı bilgisayar daha etkilendi.
Bu çökme raporları açık olmadığı için ne kadar olduğunu %100
bilemeyeceğiz ama belki 2 katı olacağını varsayabiliriz.
Delta Havayollarının CEO'su CrowdStrike yüzünden 500 milyon dolar
zarar ettiklerini açıkladı ve CrowdStrike'a yatırım yapan kişiler
CrowdStrike'ı dava ettiler.
İşler CrowdStrike için güzel gidiyor gibi gözükmüyor.
Twitch modülü uygulamasına yeni bir güncelleme getirdi ve bu sayede
kullanıcılar yayıncıların kliplerini keşfedebilecekler.
Bu TikTok Instagram real stili şöyle kaydırarak keşfedebileceksiniz
artık Twitch kullanıcıları bunu yapabilecekler.
Twitch'in en büyük sorunlarından birisi yeni yayıncı keşfetme problemiydi.
Ana sayfadabir şeyler çıkıyor ama genelde büyük yayıncılar çıkıyor ve
yeni yayıncı keşfetmek hakikaten zor oluyor.
Mesela YouTube'un algoritmasına kıyasla Twitch'de bunu başarmak çok
çok daha zor oluyordu.
Artık bu klip izleme özelliğiyle belki bir adım olabilir bu noktada.
Yeni yayıncılar keşfetmek için iyi olabilir.
Ama gördüğüm kadarıyla bu sadece mobil de var ve web arayüzünde bu
özelliği henüz göremedim.
Reddit'in CEO'suyla yapılan röportajda CEO demiş ki Microsoft veya
diğer arama motorları Reddit'i linklemek istiyorsa para ödemeliler
yoksa bağlantıları koyamazlar.
Şimdi o haberi geçen hafta da biraz konuşmuştuk ama Reddit'in
CEO'sunda da belli başlı sıkıntılar var abi.
Web çıktığından beri arama motorunda bir şeyleri bağlantılamak yani
bağlantıyı arama motoruna koymak, bir bağlantıyı arama motorundan
keşfetmek ücretsizdi.
Bunun için kimse bugüne kadar para talep etmedi abi.
Bir tek Reddit talep ediyor ve Reddit de öyle bir platform ki Reddit
kendisi içerik üretmiyor.
Reddit çalışanları, Reddit'in CEO'su, Reddit'in bünyesindeki herhangi
bir insan içerik üretmiyor.
Öyle bir görevleri yok.
Reddit'in içeriğini kim üretiyor?
Sen üretiyorsun.
Sen kullanıyorsan Reddit'i.
Sen gönderi oluşturuyorsun.
Sen yorum atıyorsun.
Sen çözüm paylaşıyorsun.
Reddit'de içerik üreten kişiler Reddit kullanıcıları.
Ve sen bu kişilerin yazılarını kullanarak bir zaten yapay zeka
konusunda para kazanmaya başladın.
Bunu monetize ettiler.
OpenAI ile şununla bununla anlaşarak kullanıcıların yazdıkları
verileri sattılar bildiğin.
Ve Reddit'in yaptığı hiçbir şey yok.
Sadece sana platform sağlıyor.
Ama senin verilerini kendi hakları olarak görüyorlar.
Yani sen oraya bir şey yazdıysan o senin yazın değil benim yazım
olarak görüyorlar.
Ha bir de şimdi linklemeyi para karşılığında yapıyorlar.
Böyle bir şey tarihte görülmemiş.
Bildiğin arama motorunda bir sonuç bulabilmek için bağlantıyı
koyabilmek için ilk defa bir firma ücret talep ediyor abi.
Ve burada Google'a da çok kızmak lazım. Neden?
Çünkü Google anlaşmış.
Google bunu kabul etmiş.
Google sen niye bunu kabul ediyorsun abi?
Çünkü Google bunu kabul etmese diğer arama motoru da dese ki tamam
kardeşim biz istemiyoruz çık git dese Google da para ödemese kimse
para ödemese Paşa paşa diyecek ki tamam abi o zaman linkleyin sorun
yok diyecek ama şu an öyle demiyor çünkü en çok kullanan arama
motoruyla anlaşma imzalamış diğer arama motorları linklese de olur
linklemese de olur havasında.
Google'a da hakikaten burada kızmak lazım o zaman şimdi Google'dan
ben de talep edeceğim abi bizim forumumuz o kadar büyük değil ama o
zaman şimdi Google'dan bütün herkes talep etsin linklemek için para
ödemen lazım diye.
Böyle saçmalık var mı bilmiyorum yani hem Reddit hem Google burada
hakikaten saçmaladılar.
Reddit zaten yıllardır saçmalıyordu.
Google'dan da bu hareketi beklemezdim diyecek bir şey yok abi.
Yani bir platform linkleme için paraistememeli bence.
Meta'nın arttırılmış ve sanal gerçekliğe odaklanan Reality Labs
birimi 2024'ün ikinci çeyreğinde 4,5 milyar dolar zarar açıkladı.
Reality Labs 2023'de 16, 2022'de ise toplam 13 milyar dolar zarar açıklamıştı.
Araştırma geliştirme böyle bir şey yani milyarlarca dolar zarar
etmeyi göze almışlar ve hala da bu şekilde devam ediyorlar.
İşin ilginç yanı Mark Zuckerberg'in buna hala inanmaya devam etmesi.
Bu da hakikaten ya çok iyi bir ileri görüşlülük var ve Meta bundan
3-4 sene sonra bunun epeyini çok yiyecek ya da büyük oranda
patlayacak bu kadar milyarlarca dolar boşa gidecek.
Ama artılmış ve sanal gerçeklik bence de ilerleyen zamanlarda.
Teknoloji daha da ilerledikçe daha fazla popüler olabilir.
Zuckerberg de bu konuda bir numara oynuyor.
Bakalım tutacak mı tutmayacak mı göreceğiz.
Google Chrome'a iki yeni özellik geliyor.
Lens özelliği sayesinde tarayıcınızda gördüğünüz herhangi bir resmi
veya yazıyı kolay bir şekilde aratabileceksiniz.
Bence bu çok güzel bir özellik.
İnternet deneyimini kesinlikle iyileştirebilir.
Ama ben maalesef Chrome kullanmıyorum.
Yeni gelen bir diğer özellik açık sekmelerdeki ürünlerin fiyatlarını
ve özelliklerini karşılaştırmanızı sağlayacak.
Anladığım kadarıyla bunu yapay zeka kullanarak arka planda yapıyor.
Açık olan bütün sekmelere bakarak bir tablo oluşturuyor.
Hangi ürün ne konuda daha iyi bunları tek tek listeliyor.
Bu da yine kullanıcı dostu güzel bir özellik.
Chrome artık uBlock Origin'in çalışmayacağı konusunda insanları uyarabilirsiniz.
Ublock Origin şu ana kadar çıkmış olan en iyi reklam engelleyicisi
bence ama maalesef Chrome tamamen Manifest V3'e geçtiği için Ublock
Origin gibi birçok eklenti artık kullanılamıyor hale gelecek ve bu
nedenle artık Chromium taban tarayıcılarda daha güçsüz reklam
engelleyicileri kullanmak zorunda kalacaksınız.
Bunun alternatifi ne diye soracak olursanız Ublock Origin yerine
Ublock Origin Lite kullanabilirsiniz.
Yine güzelmiş bu arada kullananlar iyi olduğunu raporluyorlar ama
maalesef Ublock Origin kadar iyi olamayacak en azından şimdilik öyle gözüküyor.
Chrome'dan bahsetmişken yılların Firefox kullanıcısı olarak artık
izleyicilerime Firefox'u önermiyorum.
Neden Firefox'u önermediğimi merak ediyorsanız hemen buraya tıklayabilirsiniz.